İlin sonuna doğru bu bürclər üçün xoş xəbər. 

Detected Manipulations & Suggested Changes

Unsubstantiated claims

Sübut, mənbə və ya yoxlanıla bilən faktlar təqdim etmədən iddialar irəli sürmək.

“Astroloqların proqnozlarına görə, ilin son ayları bəzi bürclər üçün uğur, sevinc və xoş dəyişikliklər vəd edir.” “İlin sonuna doğru Şir bürclərini karyera və maliyyə sahəsində müsbət dəyişikliklər gözləyir.” “Oxatanlar üçün yeni imkanlar dövrü başlayır.” “Buğalar ilin sonunda maddi rahatlıq əldə edəcəklər.” “Balıqlar üçün emosional baxımdan rahatlama dövrü gəlir.”

3 suggestions

Astroloji iddiaları fakt kimi deyil, inanc və ya əyləncə xarakterli proqnoz kimi təqdim etmək: məsələn, “Astroloji inanclara görə…” və ya “Bəzi astroloqlar hesab edir ki…” kimi yumşaldıcı ifadələrdən istifadə etmək.

Astrologiyanın elmi cəhətdən sübut olunmadığını qısa qeyd etmək: “Qeyd edək ki, astroloji proqnozların elmi əsası təsdiqlənməyib və bu məlumatlar əyləncə xarakteri daşıyır.”

Müəyyənləşdirici, qəti ifadələr (“gözləyir”, “əldə edəcəklər”) əvəzinə ehtimal bildirən neytral ifadələrdən istifadə etmək: “gözləyə bilərlər”, “ehtimal olunur ki…”, “bəzi insanlar belə təcrübə yaşaya bilər” və s.

Appeal to authority

Mübahisəni əsaslandırmaq üçün yalnız bir qrupun (burada astroloqların) fikrinə istinad etmək, lakin həmin səlahiyyətin etibarlılığını və ya sübut bazasını göstərməmək.

“Astroloqların proqnozlarına görə, ilin son ayları bəzi bürclər üçün uğur, sevinc və xoş dəyişikliklər vəd edir.” – Burada “astroloqlar” yekdil və etibarlı mənbə kimi təqdim olunur, amma kim olduqları, proqnozların necə hazırlandığı və nə dərəcədə dəqiq olduğu açıqlanmır.

3 suggestions

“Astroloqlar” ifadəsini konkretləşdirmək: hansı astroloqlar, hansı mənbə, hansı tarixli proqnoz – və link və ya istinad göstərmək.

Astroloqların fikrini yekun həqiqət kimi deyil, bir baxış bucağı kimi təqdim etmək: “Bəzi astroloqlar iddia edir ki…”, “Filan mənbəyə görə…”

Eyni zamanda alternativ baxışı da qısa qeyd etmək: “Bir çox alim və tədqiqatçı isə astroloji proqnozların təsadüfi uyğunluqlara əsaslandığını bildirir.”

Oversimplification

Mürəkkəb və çoxfaktorlu həyat hadisələrini yalnız bürclə izah etməklə həddindən artıq sadələşdirmək.

“İlin sonuna doğru Şir bürclərini karyera və maliyyə sahəsində müsbət dəyişikliklər gözləyir.” “Buğalar ilin sonunda maddi rahatlıq əldə edəcəklər.” “Balıqlar üçün emosional baxımdan rahatlama dövrü gəlir.” Bu cümlələr karyera, maliyyə və emosional vəziyyət kimi çoxsaylı sosial, iqtisadi və şəxsi faktorlardan asılı sahələri yalnız bürclə əlaqələndirir.

3 suggestions

Bürclə bağlı iddiaları şərti və ümumi tendensiya kimi təqdim etmək: “Astroloji simvolikaya görə Şir bürcləri bu dövrdə karyera və maliyyə sahəsində daha aktiv ola bilər, lakin nəticələr fərdi səylərdən və şəraitdən asılıdır.”

Həyat hadisələrinin çoxfaktorlu olduğunu vurğulamaq: “Karyera və maliyyə vəziyyətinə təhsil, əmək bazarı, şəxsi qərarlar və digər amillər də ciddi təsir göstərir.”

Qəti nəticə bildirən ifadələri (“əldə edəcəklər”, “gözləyir”) ehtimal bildirən və şərtli formalarla əvəz etmək.

Hasty generalization

Çox geniş insan qrupuna (bütün Şir, Oxatan, Buğa, Balıq bürclərinə) aid ümumi nəticələr çıxarmaq.

“Şir bürclərini karyera və maliyyə sahəsində müsbət dəyişikliklər gözləyir.” – Bütün Şir bürcündən olan insanların eyni dövrdə oxşar müsbət təcrübə yaşayacağı iddia olunur. “Buğalar ilin sonunda maddi rahatlıq əldə edəcəklər.” – Bütün Buğa bürcləri üçün eyni nəticə proqnozlaşdırılır.

3 suggestions

“Bütün Şir bürcləri”, “Buğalar” kimi ifadələri daha məhdud və şərti formaya salmaq: “Bəzi Şir bürcü nümayəndələri…”, “Bəzi Buğa bürcü insanları üçün…”

Ümumiləşdirməni zəiflədən qeyd əlavə etmək: “Bu proqnozlar ümumidir və hər kəsə şamil edilə bilməz.”

Mümkün istisnaları vurğulamaq: “Hər kəsin şəxsi vəziyyəti fərqlidir və bu proqnozlar hər bir fərdin həyatına uyğun gəlməyə bilər.”

Appeal to emotion

Oxucunun ümid, sevinc və gözlənti hisslərinə oynamaqla, tənqidi düşüncəni zəiflədən emosional yüklü ifadələrdən istifadə etmək.

“uğur, sevinc və xoş dəyişikliklər vəd edir.” “Gözlənilməz xəbərlər, maddi qazanc və şəxsi həyatda müsbət dönüşlər…” “Sevindirici xəbər alma ehtimalı yüksəkdir.” “ailə daxilində sevinc yaşanacaq.” Bu ifadələr əsasən müsbət emosiyalar oyatmağa yönəlib, lakin faktiki əsaslandırma təqdim etmir.

3 suggestions

Emosional yüklü sözləri neytral təsvirlərlə əvəz etmək: “mümkün dəyişikliklər”, “bəzi insanlar üçün müsbət nəticələr ola bilər” və s.

Oxucunu emosional yönləndirmək əvəzinə, məlumatın statusunu aydınlaşdırmaq: “Bu proqnozlar daha çox motivasiyaedici və əyləncə xarakteri daşıyır.”

Müsbət emosiyaları şişirtmədən, həm müsbət, həm də mənfi ehtimalları qeyd etmək: “Bəzi insanlar üçün bu dövr daha rahat keçə bilər, bəziləri isə ciddi dəyişiklik hiss etməyə bilər.”

Confirmation bias (encouraging)

Oxucunun artıq inanmaq istədiyi müsbət astroloji proqnozları təsdiqləyən, lakin alternativ və ya tənqidi baxışı təqdim etməyən məzmun yaratmaq.

Məqalə yalnız müsbət hadisələrdən – “uğur, sevinc, xoş dəyişikliklər, maddi rahatlıq, emosional rahatlama” – danışır və astroloji proqnozların səhv ola biləcəyi, elmi əsasının zəifliyi və ya fərqli baxışlar barədə heç nə demir.

3 suggestions

Astrologiyaya inanmayan və ya tənqidi yanaşan baxışı qısa şəkildə daxil etmək: “Bəzi insanlar bu cür proqnozları motivasiyaedici hesab etsə də, digərləri onları ciddi qəbul etmir və şəxsi qərarlarını daha çox faktlara əsaslandırmağa üstünlük verir.”

Oxucunu tənqidi düşünməyə təşviq edən qeyd əlavə etmək: “Bu proqnozları şəxsi həyat qərarları üçün əsas deyil, əlavə motivasiya və ya əyləncə kimi qəbul etmək tövsiyə olunur.”

Müxtəlif mövqeləri balanslı şəkildə təqdim etmək, yalnız təsdiqləyici məlumatlarla kifayətlənməmək.

Misleading / sensational framing

Başlıq və ümumi ton oxucuda güclü müsbət gözlənti yaradır, lakin bunun şərti, subyektiv və elmi əsaslı olmadığı aydın göstərilmir.

Başlıq: “İlin sonuna doğru bu bürclər üçün xoş xəbər” – Bu, sanki real, təsdiqlənmiş xəbər və ya fakt kimi təqdim olunur, halbuki məzmun astroloji proqnozlardan ibarətdir.

3 suggestions

Başlıqda astroloji xarakteri açıq göstərmək: “Astroloji proqnoz: ilin sonuna doğru bu bürclər üçün xoş xəbər” və ya “Astroloqların fikrincə, ilin sonuna doğru bu bürcləri nələr gözləyir?”

“Xəbər” sözünü faktiki hadisə deyil, proqnoz olduğunu bildirən sözlərlə əvəz etmək: “proqnoz”, “təxmin”, “astroloji baxış”.

Məqalənin əvvəlində qısa disclaimer əlavə etmək: “Bu material astroloji proqnozlara əsaslanır və elmi fakt kimi deyil, əyləncə xarakterli məlumat kimi nəzərdə tutulub.”